BEYANNAMELER
- Muhtasar Beyanname
Muhtasar beyanname iş veren veya vergi kesintisi yapan diğer kimseler tarafından kesilen vergilerin matrahları ile birlikte toplu olarak vergi dairesine bildirilmesinde kullanılan beyannamedir.
Muhtasar Beyanname aylık ya da üçer aylık dönemler halinde ilgili vergi dairesine verilir. Muhtasar Beyanname dönemi takip eden ayın 20’si akşamına kadar verilir. Örneğin; 2007 yılı Kasım ayına ait muhtasar beyanname 2007 yılı Aralık ayının 20’si akşamına kadar ilgili vergi dairesine verilir.
Üçer aylık dönemler halinde muhtasar beyanname verenler de bu üçer aylık dönemleri takip eden ayın 20’si akşamına kadar ilgili vergi, vergi dairesine verirler.
- KDV Beyannamesi
Katma Değer Vergisi Beyannamesi KDV’ne tabi mal ve hizmet teslimlerine ait beyanname olup bu beyanname dönemi takip eden ayın 25. günü akşamına kadar vergi dairesine verilir.
Örneğin; 2007 yılı Ekim ayına ait Katma Değer Vergisi Beyannamesi, 2007 yılı Kasım ayının 25. günü akşamına kadar vergi dairesine verilir.
Tacirler her sattığı mal ve hizmet karşılığında Katma Değer Vergisi almak mecburiyetindedir. Her tacir mal ve hizmet alışlarında ödediği Katma Değer Vergisini, mal ve hizmet satışları sırasında tahsil ettiği katma değer vergilerinden mahsup ederler. Sonuçta bu işlemleri Katma Değer Vergisi Beyannamesi ile beyan edip varsa ödenmesi gereken KDV’sini vergi dairesine öderler. Söz gelimi bir tacir 2007 yılı ocak ayında mal ve hizmet alışlarında 8.000,00 YTL. KDV ödemesi yapmış ve aynı ayda 12.000,00 YTL. da mal ve hizmet satışlarından KDV tahsil etmiş olsun. Tacir bunları KDV Beyannamesiyle beyan edip aradaki fark olan (12.000,00-8.000,00) 4.000,00YTL.’yi vergi dairesine beyanname verme süresi içerisinde ödeyecektir.
Eğer tacirin bir ayda mal ve hizmet alışlarında ödediği KDV tahsil ettiği KDV den fazla ise KDV Beyannamesi verilecek, fakat herhangi bir ödeme yapılmayacaktır. Yapılan fazla ödeme gelecek aya devredilip, gelecek ay veya aylarda indirim yapılacaktır.
Burada dikkat edersek tacirler KDV’yi kendileri ödemiyorlar. Müşterilerden alıp vergi dairesine ödüyorlar. KDV’nin mükellefi tüketici olmasına karşılık tahsil etme ve vergi dairesine ödeme sorumluluğu tacire verilmiştir. Tacir KDV’yi tahsil etme KDV Beyannamesiyle beyan etme ve ödenecek KDV varsa vergi dairesine ödeme mecburiyetindedir.
Genel olarak beyanname vermek zorunda olan mükellefler ilgili döneme ait beyan edilecek matrah ve vergilerin ortaya çıkmaması halinde dahi beyanname (boş beyanname) vermek zorundadırlar.
- Geçici Vergi Beyannamesi
Geçici vergi gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin vergilendirme dönemlerinin
gelir ve kurumlar vergisine mahsuben üçer aylık kazançları üzerinden hesaplanıp ödenen peşin vergi uygulamasıdır.
Devlet bir takvim yılı boyunca işletmelerin elde etmiş oldukları kazançlardan bir yıl sonraki vergi alacağını tahsil eder. Vergi kanunlarınca belirlenen dönemlere göre hesaplanan ve ödenen vergilerin toplamı, yıllık olarak hesaplanan kazanç vergilerinden mahsup edilerek düşülür.
Geçici vergi beyannamesi düzenlenerek beyan edilir ve bu beyana göre ödenir. Geçici vergi beyannamesi 1032 nolu formdur.
Geçici vergi 3 aylık dönemi izleyen 2. ayın 14. günü akşamına kadar bağlı olunan vergi dairesine beyan edilir ve 17. günü akşamına kadar ödenir. E beyanname uygulamasından yararlananlar ise beyannamenin kanuni süresi olarak beyannameyi teslim etme süresinin bittiği iş günü saat 24 e kadar verilebilir.
- Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi
Gelir Vergisi Beyannamesi; Gelir Vergisi Kanununda belirtilen çeşitli kaynaklardan (ticari kazanç, zirai kazanç, serbest meslek kazancı, menkul sermaye iradı, gayri menkul sermaye iradı, ücret ve sair kazançlar) bir takvim yılı içinde elde edilen kazanç ve iratların bir araya getirilip toplanmasına ve bu suretle hesaplanan gelirin vergi dairesine bildirilmesinde kullanılan beyannamedir.
Gelir Vergisi Beyannamesi dönemi takip eden yılın Mart ayı içerisinde bağlı bulunulan vergi dairesine verilir. Örnek: 2006 yılına ait Gelir Vergisi beyannamesi 2007 yılı Mart ayı içerisinde verilir. Hesaplanan Gelir vergisi iki eşit taksitte ödenir. Birinci taksiti Mart (Beyanname verme süresi içerisinde), ikinci taksiti temmuz ayı sonunda vergi dairesine ödenir(Basit usulde vergilendirilenler hariç). Ayrıca vergi dairesinin anlaşma yapmış olduğu bankalar aracılığıyla da ödenebilir.
- Özel Tüketim Vergisi Beyannamesi
Özel tüketim vergisi(ÖTV), kısmi bir harcama vergisi niteliğinde olup, sadece ÖTV kanununa ekli listede belirlenmiş mallar üzerinden üretim veya satış aşamasında alınan tek aşamalı bir vergidir. Mevzuatımızın Avrupa Birliği mevzuatı ile uyumlaştırılması çabaları çerçevesinde orta vadeli taahhütlerimiz arasında yer alan ÖTV, 12.06.2002 tarih ve 24783 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan ÖTV Kanunu ile ikinci el taşıtlarla ilgili kısmı yayım tarihinde, diğer kısımları ise 01.08.2002 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Verginin Konusu
ÖTV’ nin konusunu, ÖTV kapsamına giren malların teslimi, ilk iktisabı ve ithali oluşturmaktadır. ÖTV kapsamına giren mallar, kanuna ekli I, II, III ve IV sayılı listelerde Türk Gümrük Tarife Cetvelinde yer alan Gümrük Tarife İstatistik Pozisyon (GTİP) numaraları itibariyle tespit edilmiştir.
I. Sayılı listede petrol ürünleri ve doğalgaz türevleri yer almaktadır. Söz konusu mallar için verginin konusunu, bu malların ithalatçıları veya rafineriler de dahil olmak üzere imalatçıları tarafından teslimi veya ÖTV uygulanmadan önce müzayede yoluyla satışı oluşturmaktadır.
II .Sayılı liste motorlu nakil vasıtalarından oluşmaktadır. II sayılı listede yer alan motorlu taşıt araçları, kayıt ve tescile tabi olanlar ile kayıt ve tescile tabi olamayanlar şeklide iki gruba ayrılmaktadır. Kayıt ve tescile tabi olan araçlar Karayolları Trafik Kanununa göre trafik tescil kuruluşlarına, deniz taşıtları için belediyeler ve liman başkanlıklarına, hava taşıtları için Ulaştırma Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünce tescil edilmesi zorunlu olan araçları kapsamaktadır. Kayıt ve tescile tabi olmayan araçlar örneğin, kâr üzerinde hareket etmeye yarayan araçlar ile golf sahalarında insan taşımada kullanılan araçlar gibi yukarıda sayılanlar dışında kalan araçlardır. Bu listede ÖTV kanunun yürürlüğe girmesinden önce ilk iktisaplarında taşıt alım vergisi ve ek taşıt alım vergisi uygulanan motorlu taşıtlar (traktör hariç) ile anılan vergilere tabi olmamakla birlikte bu kanunun yürürlüğe girmesinde önce yükseltilmiş oranda KDV uygulanan taşıtlar yer almaktadır. Bu araçların aksam ve parçaları ise ÖTV’ ye tabi değildir.
III.Sayılı liste kolalı gazozlar, alkollü içecekler ve tütün mamullerinden oluşmaktadır. Verginin konusu, bunların ithali, imalatçıları tarafından teslimi ve ÖTV uygulamadan önce müzayede yoluyla satışıdır.
IV. Sayılı listede, taşıt araçları hariç yükseltilmiş KDV oranı uygulanan mallar, havyar ve havyar yerine kullanılan ürünler, itriyat ve parfümeri ürünleri, kürkten giyim eşyası ve aksesuarlar, kristal sofra ve mutfak eşyaları, değerli taşlar ve bunlardan mamul ziynet eşyaları, beyaz eşyalar, ses ve görüntü cihazları, telsiz-telefon cihazları, kristal avizeler, fil dişi, kemik, bağa, boynuz gibi hayvansal maddelerden mamul eşya, silahlar, oyun makine ve aletleri ile muzır neşriyat kapsamında bulunan yayınlar yer almaktadır. Verginin konusunu, bu listedeki malların ithali veya imalatçıları tarafından teslimi ile ÖTV uygulanmadan önce müzayede suretiyle satışı oluşturmaktadır.
ÖTV Kanununun 1. maddesinde, verginin konusuna giren malların bir defaya mahsus olmak üzere vergiye tabi tutulacağı hükme bağlanmıştır. Bu nedenle tesliminde, ilk iktisabında veya ithalinde ÖTV ödenen malların
